Cách điều trị bệnh phụ khoa

1719

Cách điều trị bệnh phụ khoa

Trà xanh

Đã có những con số cụ thể cho thấy, cứ 10 phụ nữ thì có hơn 8 người mắc bệnh phụ khoa! Bộ Y tế cũng cho biết, mỗi năm, số người mắc bệnh phụ khoa tăng thêm 15-27%.

“Đừng nghĩ con số đó là do phụ nữ… ở bẩn” – Thạc sĩ Tô Minh Hương – Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã khẳng định như vậy. Bệnh phụ khoa có rất nhiều, từ nhẹ đến nặng và thủ phạm là do cả hai giới, chứ không riêng gì phụ nữ, đặc biệt là những căn bệnh lây qua đường tình dục.

Chỉ có một số loại bệnh như viêm âm hộ, viêm âm đạo cổ tử cung do nấm, nhiễm khuẩn âm đạo, viêm tử cung, viêm phần phụ, lộ tuyến tử cung… thì phần lớn nguyên nhân mới bắt đầu từ phụ nữ. Có những trường hợp phụ nữ hoàn toàn vô can, ví dụ như mắc bệnh phụ khoa do tác động của các thuốc sau nạo hút thai.

Theo TS Tô Minh Hương, để tránh mắc bệnh phụ khoa, điều quan trọng là phụ nữ cần thay đổi một số thói quen cố hữu.

Thứ nhất là thói quen dùng vải xô sau khi làm vệ sinh, bởi chỉ cần không được làm sạch và khô ráo, vải xô sẽ trở thành môi trường dẫn nấm vào cơ thể.

Thứ hai là thói quen ngâm rửa. Chị em thường lầm tưởng là càng ngâm rửa thì càng tốt, nhưng thật ra, đó lại là cách làm phản khoa học. Những vi khuẩn đường ruột có ở hậu môn sẽ xâm nhập vào đường âm đạo và gây bệnh.

Thứ ba, chị em cũng lầm tưởng nước muối là loại nước lý tưởng dùng để vệ sinh, nhưng thực ra không phải. Muối ở đây là muối natri cacbonat, chứ không phải muối ăn thông thường. Nước pha với muối ăn thông thường chẳng có giá trị gì trong chuyện vệ sinh phụ nữ. Ngoài ra còn nhiều thói quen khác cần thay đổi như không nên mặc quần lót quá chật, mặc quần làm bằng chất liệu nilon…

Chị em nên tìm mua các các loại nước vệ sinh phụ nữ được bán ở các hiệu thuốc với giá rẻ, phù hợp cả với phụ nữ nông thôn. Nên dùng các loại băng vệ sinh phù hợp, nếu sau khi dùng thấy bất thường thì phải bỏ ngay.

Ngoài ra, nếu có điều kiện, nên dùng nước chè xanh để làm vệ sinh bởi chè xanh là sự lựa chọn lý tưởng để tránh các bệnh phụ khoa. Cần chú ý, một số bệnh phụ khoa, ngoài gây khó chịu, bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày còn có thể để lại hậu quả nguy hiểm như gây tắc vòi trứng, gây vô sinh, gây bệnh ác tính… Vì thế, nếu thấy bất thường, nên đi khám sớm để phát hiện nguyên nhân gây bệnh và điều trị sớm.

Trong các trường hợp bệnh phụ khoa thì có tới 1/3 trường hợp nhiễm nấm âm đạo candida hoặc trichomonas và có tới 50% trường hợp viêm do tạp khuẩn, chủ yếu là vi khuẩn yếm khí gardnerellavaginalis.

Bệnh do nấm

Triệu chứng chính là ngứa và khí hư như phomat bám vào thành âm đạo, có thể thấy bỏng và rát. Dễ dàng xác định khi soi có kali hydroxyd thấy nhiều sợi nấm. Cũng có nhiều trường hợp có triệu chứng nhưng khi soi và nuôi cấy lại dương tính. Có trường hợp như nghi ngờ do nấm candida glabrata và thể bào tử cần nhuộm gram, trường hợp này phải điều trị khá lâu dài.

Hiện nay có nhiều thuốc trị nấm âm đạo: với nhiều dạng thuốc như kem, viên đặt, viên uống, thuốc mỡ, thuốc đạn.

Thuốc còn có nhiều dạng phối hợp với các corticoid như dexamethason hoặc với kháng sinh như metronidazol, chloramphenicol, neomycin… để tăng cường hiệu lực.

Thuốc có chống chỉ định trong trường hợp quá mẫn, mang thai, một số thuốc có chống chỉ định với người suy thận, gan, nuôi con bú (tùy thuộc vào thuốc dùng tại chỗ hay đường toàn thân).

Tác dụng phụ: có thể thấy, nếu dùng tại chỗ như ban đỏ, ngứa, cảm giác rát bỏng, kim chích. Với thuốc uống có thể gây đau đầu, phản ứng thuốc, nhiễm độc đường tiêu hóa.

Bệnh do trichomonas vaginalis

Bệnh nhân ngứa dữ dội và đau, đái khó, đái nhiều lần, thường đi kèm với viêm bàng quang. âm đạo tấy đỏ, cổ tử cung nổi đốm đỏ như dâu tây, khí hư loãng màu xanh vàng (hoặc màu khác), có bọt. Khí hư ra nhiều làm ẩm ướt, mùi hôi.

Chẩn đoán xác định, lấy khí hư phết lên lam kính, soi tươi có nước muối sinh lý sẽ thấy trichomonas di động. Việc nuôi cấy có độ nhạy và đặc hiệu nhưng kỹ thuật này không thực tế.

Thuốc điều trị là những thuốc dẫn xuất imidazol.

Chống chỉ định: Uống rượu, vì gây hiệu ứng antabuse (rượu tạo nên một tỷ lệ bất thường antaldehyd tích lũy ở mô (ức chế enzym), tăng vận mạch, giãn mạch nặng, nhịp tim nhanh, buồn nôn, nôn, phát ban da, gây hạ huyết áp, có thể trụy tim mạch và tử vong) hoặc gây rối loạn tâm thần và cơn hoang tưởng cấp (với disulfiram), quá mẫn với thuốc.

Thuốc có thể gây buồn nôn, nôn, chán ăn, tiêu chảy. Thay đổi vị giác (mùi kim loại). Cơn đỏ bừng mặt, nhức đầu, chóng mặt. Có thể gây nặng thêm bệnh thần kinh trung ương và ngoại biên nghiêm trọng. Dùng liều cao kéo dài có thể giảm bạch cầu. Nước tiểu nhuộm màu đỏ.

Điều cần lưu ý là phải điều trị cho cả hai hoặc là chồng (hoặc bạn tình) để tránh tái phát. Với người mang thai, chỉ được sử dụng từ quý 2 của thời kỳ thai nghén với bệnh nhân nặng. Việc đặt thuốc âm đạo ở thời kỳ này chỉ có tác dụng trên triệu chứng chứ không triệt để.

– Không nên dùng cho người nuôi con bú.

– Nếu thấy mất điều hòa, rối loạn tâm thần thì ngừng thuốc.

– Trong tất cả các trường hợp điều trị phụ khoa đều phải kiêng giao hợp cho đến khi khỏi hoàn toàn.

Bệnh do tạp khuẩn

Có tới 50% trường hợp viêm do tạp khuẩn yếm khí được gọi là gardnerella vaginalis. Chúng ít gây triệu chứng ở âm hộ, âm đạo, ít ngứa, không đau nhưng khí hư nhiều làm ẩm ướt âm hộ. Vì không có triệu chứng cấp nên quen với hiện tượng khí hư nhiều. Khí hư không có mùi, nhưng nếu nhỏ kalihydroxyd thì bốc mùi tanh giống như mùi cá ươn.

Có nhiều thuốc để điều trị tạp khuẩn như metronidazol, clindamycin uống và đặt hoặc bôi.

Thuốc có thể gây nhức đầu, chóng mặt, rối loạn thị giác, mất ngủ, co giật, ban đỏ, ngứa, cảm quang. Thuốc gây cốt hóa sụn sớm vì vậy không dùng cho trẻ dưới 17 tuổi. Thuốc có thể gây đau gân cơ, có trường hợp đứt gân gót (achille) nhưng hiếm.

Lưu ý rằng với người mang thai, nếu viêm âm đạo do tạp khuẩn cần điều trị vì có thể vỡ ối non hoặc viêm nội mạc tử cung sau đẻ. Có thể dùng kem clindamycin bôi hoặc uống tùy chỉ định của thầy thuốc chuyên khoa.

Trên đây là ở bệnh thường gặp viêm âm hộ, âm đạo, tử cung nhưng cũng có thể mắc nhiều bệnh khác đồng hành gây nên viêm dai dẳng, tái phát làm nản lòng cả thầy thuốc và người bệnh. Trong trường hợp này phải xem lại bệnh sử, tuân thủ đúng phác đồ điều trị và chế độ ăn uống, quần áo mặc (không nên mặc bó, chật), sinh hoạt tình dục, kiểm soát mức đường dùng hằng ngày nếu tiểu đường…

Phải làm lại các xét nghiệm cơ bản, nuôi cấy chất nhầy, dịch tìm vi khuẩn, nấm và nếu cần phải sinh thiết dựa vào kháng sinh đồ để dùng đúng thuốc, nếu cần kể cả việc tăng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc.

Nếu xét nghiệm đều âm tính nên nghĩ đến sự thay đổi pH của âm đạo như viêm âm đạo do trên tế bào thường lại là môi trường acid, càng xấu hơn nếu thụt rửa dung dịch acid khác hoặc xà phòng có pH acid, điều trị bằng thụt rửa âm đạo bằng dung dịch natri bicarbonat 1-1,5%, 3 lần/tuần sẽ cải thiện triệu chứng rõ rệt.

Nước ta là nước khí hậu nhiệt đới, ẩm độ cao, môi trường chưa sạch, đặc biệt là môi trường lao động của nhiều chị em phải ngâm mình dưới nước (nông nghiệp, ngư nghiệp), vệ sinh… Vì vậy, cần được phát hiện sớm, chữa trị kịp thời, tránh để bệnh chuyển thành mạn tính, đặc biệt là biến chứng tới các nơi khác của bộ phận sinh dục.

Phòng bệnh phụ khoa bằng vận động

Chị em làm việc hay phải ngồi nhiều dễ dẫn đến các bệnh phụ khoa. 8 động tác dưới đây sẽ giúp bảo vệ sức khoẻ cho chị em.

Mát xa bụng

Tư thế đứng thoải mái, hít thở tự nhiên, toàn thân thả lỏng. 2 tay mát xa từ 2 bên bụng ra xương mu. Mỗi vòng tính 1 lần 8 nhịp. Làm 4 lần như vậy.

Xoa bóp nhẹ nhàng vùng rốn

Có thể lựa chọn tư thế đứng tự nhiên, ngồi khoang tròn, hoặc nằm nghiêng. Hít thở tự nhiên, thả lỏng toàn thân. 2 lòng bàn tay đan vào nhau, úp lên vùng rốn, sau đó nhẹ nhàng ấn xuống theo vòng tròn cùng chiều kim đồng hồ theo nhịp 1 đến 8. Làm 2 lần như vậy, rồi đổi chiều tiếp tục làm ngược lại 2 lần 8 nhịp.

Vỗ nhẹ phần bụng dưới

Tư thế đứng tự nhiên, hít thở tự nhiên, toàn thân thả lỏng. 2 tay đan vào nhau, vỗ nhẹ phần bụng dưới 1 lần 8 nhịp. Làm như vậy 4 lần.

Chuyển động hông theo phương ngang

Vẫn tư thế đứng tự nhiên, hít thở tự nhiên, toàn thân thả lỏng. 2 tay chống 2 bên hông, lắc hông từ bên trái lên phía trên, sang phải, ra sau, rồi lại về bên trái thành 1 vòng chuyển động tròn theo nhịp 8. Làm 2 lần như vậy, sau đó chuyển làm 2 lần 8 nhịp theo chiều ngược lại.

Vặn hông

Tư thế đứng tự nhiên, hít thở tự nhiên, toàn thân thả lỏng. 2 tay chống 2 bên hông, vặn hông từ bên trái sang phải, rồi trở về bên trái thành 1 chuyển động trái phải theo nhịp 8. Làm 4 lần như vậy.

 

Hít thở bằng bụng

Có thể chọn tư thế đứng tự nhiên, ngồi bằng tròn, hoặc nằm nghiêng. Hít thở tự nhiên, toàn thân thả lỏng. Ý niệm tập trung vào vùng rốn, sau đó thực hiện hít thở bằng bụng: khi hít vào, phần bụng dưới hơi thu vào trong, đồng thời phần phụ cũng hơi thót vào; khi thở ra, phần bụng dưới hơi phình ra ngoài, phần phụ cũng tương tự. Làm như vậy 4 lần, mỗi lần 8 nhịp.

Tập với bàn toạ

Ngồi trên ghế tựa, có nệm. Đặt tay lên 2 bên xương chậu, giúp phần bàn tọa dùng lực ép xuống miếng đệm trên mặt ghế. Đồng thời, ép phần lưng vào lưng ghế tựa. Làm 3 lần liên tiếp, sau đó chuyển động bàn tọa theo chiều từ trái sang phải. Nếu cảm thấy tốc độ máu lưu chuyển nhanh hơn, chính là tín hiệu cơ thể đã tiếp nhận phản ứng tích cực.

Chuyển động theo hình tròn

Đứng dậy, thực hiện những động tác có biên độ lớn hơn. Ví dụ khoanh 2 chân lại, để đầu gối có thể thực hiện các chuyển động tròn. Sau đó, lắc hông theo chuyển động tròn cùng và ngược chiều kim đồng hồ, mỗi lượt 3 lần.

Ăn sữa chua để chữa bệnh… phụ khoa

Nếu thường xuyên ăn sữa chua, căn bệnh viêm nhiễm phụ khoa của chị em sẽ được cải thiện đáng kể do độ PH trong âm đạo được cân bằng, đẩy lùi nấm ngứa.

Sữa chua không chỉ có tác dụng tiêu hóa, mà còn là “thứ thuốc“ bổ hiệu quả ngăn ngừa và trị các căn bệnh khác.

Nhiều người quan niệm trước khi ăn cơm không nên dùng sữa chua vì vi khuẩn lactic sẽ mất tác dụng trong môi trường axit mạnh của dạ dày. Nhưng thực tế, trừ những khi quá đói, sữa chua luôn là thực phẩm có thể dùng trong mọi thời điểm. Loại thực phẩm rất thích hợp trong thời tiết oi bức ngày hè này bổ sung nhiều chất dinh dưỡng quý cho cơ thể.

Việc ăn sữa chua thường xuyên có thể giúp phụ nữ đẩy lùi nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa. Đối với chị em bị tiểu đường, nhiễm nấm âm đạo là bệnh lý kèm theo dễ mắc phải. Theo một nghiên cứu mới đây, việc mỗi ngày dùng 200 ml sữa chua có thể làm giảm độ PH trong âm đạo từ 6,0 xuống 4,0 (mức bình thường là 4,0 – 4,5), hiện tượng nhiễm nấm âm đạo cũng dần thuyên giảm.

ĐH Washington (Mỹ) từng tiến hành một thí nghiệm thú vị: cho những người tham gia lựa chọn một trong các loại thực phẩm có 200 kcal gồm sữa chua dẻo kèm theo một miếng đào, sữa chua, sữa bò hương vị đào, đào khô. Kết quả thật bất ngờ, so với các loại thực phẩm khác, những người lựa chọn sữa chua ít có cảm giác đói bụng hơn, thậm chí thấy “lưng lửng” no.

Bệnh viện NewYork cũng đưa ra kết quả nghiên cứu cho thấy sữa chua còn có tác dụng chống loãng xương. Các thành phần dinh dưỡng trong loại thực phẩm này, đặc biệt là canxi, vitamin D và các yếu tố vi lượng khác hỗ trợ hiệu quả trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh loãng xương. Tuy các kết quả nghiên cứu còn chưa thống nhất, nhưng phần lớn đều cho rằng canxi rất tốt cho xương của người ở mọi lứa tuổi.

Tác dụng thứ tư là giảm huyết áp. Theo một nghiên cứu của ĐH Harvard, trong số những bệnh nhân cao huyết áp, những người uống mỗi ngày từ hai tới ba hộp sữa chua sẽ giảm tới 50% nguy cơ phát bệnh so với những người còn lại.

Sữa chua còn có tác dụng tăng hệ miễn dịch cho cơ thể. Với hàm lượng vi sinh cao, sữa chua giúp cải thiện hệ tiêu hóa, trị táo bón, tiêu chảy, viêm ruột, nhiễm trùng Helicobacter pylori và các bệnh khác…Vì vậy, không lý do gì để bỏ qua một cốc sữa chua mát lạnh trong những ngày hè oi bức.

Benh va thuoc